افراد در هر سنی که باشند، به بازی‌های سرگرم کننده و انگیزشی اشتیاق نشان می‌دهند. به همین دلیل امروزه همه معلمان تلاش می‌کنند تا ریاضی را به صورت بازی به دانش‌آموزان آموزش دهند. آموزش ریاضی با بازی کمک می‌کند تا دانش‌آموزان مفاهیم اساسی را یاد بگیرند. بازی‌های ریاضی بر یادگیری مفاهیم تأثیر بسیار زیادی دارد. همچنین کمک می‌کند تا دانش‌‌آموزان ترکیب‌های اعداد، ارزش مکانی، الگوها و سایر مفاهیم ریاضی را به خوبی کشف کنند. یک معلم خصوصی باید راه‌های تقویت ریاضی با بازی را بداند و از این طریق به شاگردش در درک مفاهیم کمک کند.

بازی و ریاضی به دانش‌آموزان این امکان را می‌دهد تا درک و استدلال ریاضی را به طور عمیق بدانند. مهمترین ابزار برای یادگیری در کلاس‌های ریاضی، بازی می‌باشد. بازی در ریاضی علاوه بر سرگرم کننده بودن، دارای قوانین، اهداف و رقابت می‌باشد. بازی در ریاضی باعث می‌شود که دانش‌آموزان بدانند چه کاری را چه وقتی باید انجام دهند و از آنجایی که با هم رقابت دارند، آن‌ها را به چالش می‌کشد.

بچه‌ها باید در زمان بازی استراتژی‌ها را انتخاب کرده و از آن‌ها استفاده کنند. دانش‌آموزان باید در حین بازی و ریاضی مشکل را حل کنند و تصمیم گیری درستی داشته باشند.

هر معلم برای تدریس خصوصی ریاضی باید بتواند با روش‌ها و تکنیک‌های مناسب، ریاضی را آموزش دهد.

آموزشگاه نام آوران شهد قلم، یکی از معتبرترین مرکز آموزش تدریس خصوصی در شهر تهران است.

مزایای استفاده از بازی‌های ریاضی

• موقعیت‌های واقعی کاربرد ریاضی برای استفاده از مهارت‌های ریاضی به وسیله‌ی بازی شبیه سازی می‌شود.
• توسط بازی کودکان ریاضی را تمرین می‌کنند. اینگونه هم از بازی و هم از ریاضی لذت می‌برند. همچنین با این روش ریاضی خود را تقویت خواهند کرد.
• بازی با ریاضی باعث می‌شود تا دانش‌آموزان نسبت به این درس نگرش مثبتی داشته باشد.
• از طریق بازی می‌توان به حل مسئله و یادگیری دست یافت. بازی‌ها کمک می‌کند تا دانش‌آموزان در زمینه‌های مختلف فکر کنند.
• تفکر کودکان از راه اقدامات و تصمیاتی که در زمان بازی می‌گیرند، پدیدار می‌شود. بازی‌ها سبب می‌شود تا دانش‌آموز مستقل از معلم کار کنند.
• بازی کردن تفکر ریاضی را بیشتر می‌کند. زیرا دانش‌آموزان راه‌حل‌های گوناگونی را برای حل مسائل یاد می‌گیرند.
• بازی‌ها اگر به صورت مکرر انجام شود، رشد محاسباتی دانش‌آموزان بالا می‌رود.
• بازی با ریاضی به تمرین بدون معلم کمک می‌کند. معلم فقط می‌تواند دانش‌آموزان را ارزیابی و مشاهده کند.
• بازی‌ها دانش‌آموزان را با سیستم اعداد آشنا کرده و باعث درک عمیق‌تری از عملیات ریاضی می‌شود.
• والدین هم می‌توانند با بازی در خانه، به فرزندانشان تفکر ریاضی را بیاموزند.
• بازی‌های ریاضی به کودکان کمک می‌کند تا مفاهیم اساسی اعداد را کشف کنند.
• کودکان با بازی انگیزه بیشتری برای حل ترمینات پیدا می‌کنند و همین موضوع باعث می‌شود تا مفاهیم را به خوبی حفظ کنند.
• بازی سبب خواهد شد تا کودکان به صحبت در مورد ریاضی تشویق شوند و اغلب شامل کار گروهی می‌شوند.
• بازی‌های ریاضی باعث شیرین شدن درس شده و کودکان به درس ریاضی مشتاق‌تر خواهند شد.
• یادگیری ریاضی با بازی لذت بخش بوده بنابراین حل تمرینات هرگز کار سختی نخواهد بود.

تقویت ریاضی با بازی

در ادامه به چند مورد از بازی‌های فکری ریاضی می‌پردازیم.

بازی‌های زیادی در کلاس وجود دارد که نشان دهنده اهمیت بازی و ریاضی در ابتدایی است. در زیر به انواع بازی‌ها خواهیم پرداخت.

1. بازی بله و خیر، تقویت ریاضی با بازی

به یک سری کارت نیاز دارید که یک عدد و یا یک شکل روی آن‌ها کشیده شده باشد. کلاس به دو دسته تقسیم شود و از کودک بخواهید بدون دیدن شکل آن را روی سر خود بچسباند. بعد باید از همگروه خود یک سری سوال می‌پرسد تا آنچه در کارت آن‌ها وجود دارد را بررسی کند. همگروه هم باید فقط با بله و یا خیر جواب بدهد.

سوالات باید اینگونه پرسیده شود: آیا یک عدد است؟ یا آیا یک شکل است؟ دانش‌آموز یاد می‌گیرد تا سوالات خاص‌تری بپرسد. مانند: آیا مضرب ۵ است؟ آیا زاویه دارد؟ این روش یک راه بسیار خوب برای تمرین مهارت‌های اعداد در مورد اشکال دو بعدی و سه بعدی است.

2. ساعت انسانی، تقویت ریاضی با بازی

یک ساعت بزرگ روی زمین بکشید که دو کودک درون آن بتوانند بایستند. بچه‌ها باید به صورت جفت قرار بگیرند. یکی از آن‌ها باید به عنوان عقربه دقیقه و دیگری به عنوان عقربه ساعت باشد. یک زمان مانند ۵:۳۰ را بگویید و از کودک بخواهید موقعیت را تنظیم کند و زمان گفته شده را نشان دهد.

این بازی ریاضی سرگرم کننده بوده و کودکان از آن هم لذت می‌برند و هم آموزش می‌بینند. معلم باید با گفتن جملاتی مانند ۱۵ دقیقه به جلو را بگوید و از بچه‌ها بخواهد تا آن را تنظیم کنند.

3. شکل را بیابید، تقویت ریاضی با بازی

صفحه‌ای پر از اشکال مختلف را به کودکان بدهید. اینگونه که به عنوان یک تکلیف از دانش‌آموز بخواهید وقتی با والدین خود بیرون می‌رود این اشکال را در محیط اطراف خود پیدا کنند. ممکن است آن‌ها تلویزیون را به عنوان مستطیل و یا میز را به عنوان دایره در نظر بگیرند. هر چقدر پیدا کردن این اشکال خلاقانه‌تر باشد، بهتر است. این بازی کمک می‌کند تا مهارت‌های شکلی کودکان توسعه یابد.

تقویت ریاضی با بازی

4. بنشینید یا بایستید

در این بازی یک معادله را بخوانید و سپس یک عدد را انتخاب کنید و آن را بالا نگه دارید. اگر عددی را که در دست دارید با پاسخ معادله تطبیق داشته باشد، کلاس می‌ایستد یا اگر پاسخ اشتباه بود، کلاس می‌نشیند. اگر اکثریت کلاس درست بگویند، یک امتیاز می‌گیرند. اما اگر اشتباه کنند، معلم یک امتیاز می‌گیرد. این بازی یک راه عالی برای رقابتی کردن بازی و جذاب شدن آن است.

5. وزن را حدس بزنید، تقویت ریاضی با بازی

یکی از راه‌های تقویت ریاضی با بازی، آشنا کردن کودکان با وزن است. یک شی را انتخاب کنید و از کلاس بخواهید وزن آن شی را حدس بزنند. معلم باید حدس‌ها را بنویسد. سپس باید شی مورد نظر را وزن کنید. فردی که نزدیک‌ترین وزن را گفته باشد برنده می‌شود.

از این روش برای اندازه‌گیری هم می‌توان استفاده کرد. بر این اساس که کودکان حدس می‌زنند که چقدر آب در یک لیوان است و سپس آن را بعد از حدسایشان اندازه‌گیری کنند.

6. لودو

این بازی یک بازی رومیزی است که معمولا به دو یا چهار بازیکن نیاز می‌باشد. در لودو، به هر بازیکن چهار نشان و یک تاس مشترک داده می‌شود. هدف این بازی این است که بازیکن باید توکن‌ها را از نقطه‌ی اصلی به نقطه‌ی پایانی مسابقه برساند. بازیکنی که بتواند تمام توکن‌هایش را اول تمام کند، برنده بازی محسوب می‌شود. لودو به کودک این اجازه را می‌دهد تا مفاهیم اساسی مانند شمارش اعداد، اشکال هندسی، جمع و تفریق را بیاموزد.

7. مار و نردبان

یکی دیگر از بازی‌های ریاضی در خصوص برنامه‌ریزی و استراتژی است. این بازی از مفاهیم ابتدایی ریاضی مانند جمع، تفریق، شمارش و… استفاده می‌کند. تخته مار و نردبان از یک شبکه ۱۰×۱۰ تشکیل شده است. هدف این بازی این است که با یک توالی مناسب تا انتهای تخته مسابقه دهد. بازیکنی که ابتدا مسابقه را تمام کند، برنده بازی به حساب می‌آید. این بازی برای دو تا چهار نفر طراحی شده است.

تقویت ریاضی با بازی

نکته آخر

والدین باید با معلم همکاری لازم را داشته باشند. مخصوصا کودکانی که ضعف و یا اختلالی دارند. درباره‌ي ضعف کودک باید با والدین صحبت شود و از آن‌ها بخواهید تا به صورت اصولی در خانه با او تمرین کنند.

 معلم باید درباره‌ي شرایط کودک و آگاهی دادن درباره رفع مشکلات با خانواده‌ها، صحبت کند. خیلی از کودکان به خاطر عوامل محیطی خانوادگی در یادگیری ضعف دارند. با برطرف شدن این عوامل می‌توانند مشکلات کودکان در یادگیری را برطرف نمایند. داشتن یک محیط مناسب برای پیشرفت حق هر دانش‌آموزی است که باید جدی گرفته شود.

این راهم بخوانید: مطالعه عمقی درس ریاضی